Kunnen jullie de werking van de Vlaamse Reddingshonden v.z.w. even toelichten?
Marianne: De Vlaamse Reddingshonden zijn ontstaan in 1999 na de aardbeving in Turkije. Een groep vrienden (uit Nederland en België) die elkaar daar leerden kennen, besloten om voortaan samen te gaan trainen. De Vlaamse Reddingshonden beschikken over een zeer goed opgeleid team. De reddingshondenbegeleider wordt opgeleid om met de hond onder verschillende omstandigheden te werken. Als reddingshondenteam hebben ze een rol binnen het volledige inzetteam. Ze worden niet alleen opgeleid om met hun hond te werken, ook de samenwerking onderling en het samenwerken met andere teams en de hulpdiensten is van groot belang.
Hoe ziet jullie wekelijkse training eruit?
Marianne: We komen iedere zaterdagvoormiddag samen. Hiervoor hebben we een netwerk van verschillende locaties over heel Vlaanderen. Na soms een lange autorit laten we de honden even ontspannen en vrij bewegen. Zo kunnen ze zonder stress aan hun zoekactie beginnen. We laten de honden tijdens de training op zoek gaan naar slachtoffers.
Tony: Onze honden zijn erop getraind dat vanaf ze het commando ‘zoek mens’ krijgen, meteen in actie schieten.
Ik stond met mijn fototoestel vlak bij het stand-in slachtoffer Lieselot. Hoe komt het dat reddingshond Scooter aan mij voorbijliep, en enkel begon te blaffen toe hij het slachtoffer had gevonden?
Tony: Onze reddingshonden verwittigen hun baas enkel als ze een persoon vinden die ligt, zit of hangt. Personen die rechtstaan, daar lopen ze aan voorbij.
In echte situaties maken de honden ook gebruik van de adrenalinegeur die mensen in paniek uitscheiden. Of minder leuk, de geur van een lijk.
Hoe verwittigen de reddingshonden hun baasjes als ze een slachtoffer gevonden hebben?
Tony: Wij volgen onze honden steeds vanop een afstand. Zo kunnen ze zonder afleiding hun zoekactie afronden. Als ze eenmaal een slachtoffer gevonden hebben, dan zijn er drie systemen. De meeste honden zijn opgeleid volgens de ‘luide verwijzing’: de honden blaffen als ze iemand gevonden hebben totdat het baasje is aangekomen.
Daarnaast is er nog het leegverwijzen: door een bepaald aangeleerd gedrag te vertonen, bijvoorbeeld door voor de begeleider te gaan zitten, geeft de hond aan dat hij iemand heeft gevonden. Vervolgens brengt de hond de begeleider naar het slachtoffer toe.
En dan heb je nog het systeem waar onze twee vizla’s in zijn opgeleid en dat is ‘bringselen’. Als de hond het slachtoffer gevonden heeft, neemt hij een klein voorwerp (het bringsel), dat aan zijn halsband hangt, in zijn bek en brengt dat naar zijn begeleider. De geleider weet dan dat de hond iemand heeft gevonden. De begeleider neemt het bringsel aan en dan leidt de hond hem naar het slachtoffer.
Marianne: Een zoekactie kan soms best intensief zijn, in grotere gebieden leggen we soms 15km af. Dat is topsport voor de honden, maar ook voor ons. Na elke oefening lijnen we de honden aan, liefst in de schaduw. We laten ze dan echt met rust. Het is heel belangrijk dat ze drinken, dat is nodig om hun smaakpapillen te spoelen. Zo kunnen ze met een frisse blik aan de volgende oefening beginnen.
Kunnen alle honden opgeleid worden tot reddingshond?
Marianne: Enkel rassen met een lange snuit komen in aanmerking. Bv. een boxer of een pekinees kunnen omwille van hun platte neus minder goed speuren. Voor te grote honden is het vaak ook moeilijker om door dichtbegroeid struikgewas te geraken. Verder is het heel belangrijk dat de hond wíl werken voor zijn baas.
Wat als er een echte oproep binnenkomt?
Tony: Wij starten nooit op eigen houtje een zoekactie. Dit gebeurt steeds in overleg met de politie en de Cel Vermiste Personen en in samenwerking met de Belgische Organisatie van Reddingshonden Groepen (BORG) en de Nederlandse Samenwerkende Reddingshonden Organisaties (SRO). Onze inzet is volledig kosteloos en belangeloos.
Als we worden opgeroepen, is het meestal geen goed nieuws. 99% van de zoekacties die we doen, kennen een dodelijke afloop. Bij onze laatste zoekactie hebben we samen met onze honden het lichaam gevonden van een demente man die was gaan lopen uit een woonzorgcentrum. Hoe minder ze ons dus nodig hebben, hoe beter.
Om af te sluiten zou ik de Gidsenwerking van het Fort en gemeente Nijlen willen bedanken. We zijn echt blij met de samenwerking en om ons de kans te geven vijf keer per jaar op deze prachtige site te mogen trainen.
www.vlaamsereddingshonden.eu