Waarom moet er eigenlijk iets veranderen in dit gebied? Er zijn heel wat betrokken partijen die plannen hebben met dit gebied. Om te beginnen is de beek in beheer van de provincie. Daar is de idee heel duidelijk: we moeten meer ruimte geven aan water, we moeten tegelijk water bufferen als er te weinig is en ten derde moet de waterkwaliteit beter. Nog vanuit de provincie zijn er de plannen voor de fiets-o-strade. Ze tekenen daarvoor een tracé dat aan de Hellevoortstraat zal wisselen van de ene kant van de spoorweg naar de andere. Dit is dan weer gekoppeld aan de plannen van Infrabel om de spooroverweg daar te sluiten, mede op aandringen vanuit Europa. Dan heb je nog ‘onze’ lokale spelers met de academie, Chiro Jong Leven en githo nijlen. Zij wonen en werken ook in dit gebied. En ook als gemeente heb je een visie op wat belangrijk is. Het voorzien van veilige, trage wegen voor wandelaars en fietsers hoort daarbij, net zo goed als recreatie en hedendaags onderwijs. Er komt veel samen in dat gebied en dus moeten we de toekomst zeer goed voorbereiden.
Waarom is er een masterplan nodig? Het is net omwille van al die plannen en ideeën van de instanties en ‘gebruikers’ dat je als gemeente zelf met je eigen visie moet komen. De gemeente heeft ook bepaalde ideeën en prioriteiten en met een masterplan heb je een instrument in handen om alles in de goeie richting te sturen. Als gemeente hou je het overzicht over het hele gebied en hoe die noden in mekaar kunnen passen. Ten tweede ben je de schakel tussen die andere spelers en de eigenaars van de gronden in het gebied. Last but not least vergroot dit masterplan onze kansen aanzienlijk om subsidies binnen te halen. Dat is hier ook gebleken. Die subsidies hebben we nodig om de ingrepen op het terrein te kunnen betalen.
We hebben het over een beekvallei, dus is de vraag: moet er nog… water zijn? Er moet vooral meer ruimte voor water zijn. Dat heeft veel verschillende betekenissen. Soms is er te veel water, zoals de voorbije maanden en soms is er te weinig zoals in enkele van de voorbije zomers. Met de klimaatverandering moeten we ons op beide situaties voorbereiden. Dat doen we door de vallei veerkrachtiger te maken. We maken meer bochten in de beek, in de buurt van githo nijlen, aan de spoorweg en aan ’t Hofke. Meer bochten betekent meer afstand en dus letterlijk meer ruimte voor water. Dat wat betreft de kwantiteit van het water. Maar we gaan ook de waterkwaliteit verbeteren. Waar het kan gaan we de steile oevers afvlakken, met een veel flauwere helling. Een aantal planten en dieren gedijen in zo’n ondiep water, de biodiversiteit zal er ook op vooruit gaan.
Meer trage wegen en meer rust in het groen. De meerwaarde van het ‘eerste’ Beekpark is ondertussen heel duidelijk. Dichtbij de dorpskern een groene ruimte voor rust, recreatie en natuur, daar hebben heel veel mensen heel veel aan. Tegelijk geeft dit de kans om een trage, veilige verbinding te maken voor wandelaars, recreatieve fietsers en leerlingen. Vooral dit laatste is ook de bedoeling in Beekpark-Zuid. Er komt een trage weg naar de academie, het chiroheem en de scholen in het centrum. Aan de zijde van githo nijlen en de Woeringenstraat bv. komt een bijkomende verbinding aan de kant van de beek. Aan de spooroverweg in de buurt van de Hellevoortstraat komt er een ondergrondse doorgang en zo kom je dan in het echte Beekpark-Zuid. Daar zijn verschillende routes mogelijk voor een trage weg. Wat het daar precies zal worden, hangt af van de gesprekken met de bewoners. De trage weg zal naast ’t Hofke doorlopen tot aan de Tibourstraat.
Er komen daar nu best wel wat auto’s ook, hoe rijm je dat met mekaar? Om te beginnen gaan we de parking in de Tibourstraat herinrichten en belangrijker maken. Iedereen die in de academie moet zijn, zet daar bv. de kinderen af, een kiss & ride systeem. Het zal niet langer de bedoeling zijn dat auto’s via de Hellevoortstraat en de Tibourstraat tot aan de voorzijde van de academie rijden. De straat wordt ook geknipt om sluipverkeer onmogelijk te maken. Op die manier kunnen van aan de parking veilige, trage wegen vertrekken naar de academie met een nieuw bruggetje, naar het chiroheem en naar githo nijlen, in het groene, autovrije binnengebied van Beekpark-Zuid.
Leren in het groen In een lab en een theorielokaal kan je veel leren. Maar een echte ‘hands on’ benadering, letterlijk met de handen en de voeten erin staan, da’s een extra troef. De grondbergen die nu achter de school liggen, gaan weg en de leerlingen worden betrokken bij de aanplanting van de oevers en omliggende natuur. De natuur daar is ideaal voor de leerlingen om wetenschappelijk onderzoek te doen. Het wordt een verlengstuk van theorielokalen en laboratoria. Leerlingen planten gewassen, nemen stalen en stappen dan de wetenschappelijke labo’s binnen voor de nodige analyses.
Wie gaat dat betalen? Om te beginnen is de opmaak van het masterplan zelf gestart met een subsidie voor plattelandsontwikkeling. Toen voorbije zomer het masterplan in grote lijnen bekend was, kwamen er twee subsidies voorbij die we niet wilden laten liggen. Je hebt dan een maand om op zo’n subsidie in te tekenen en je visie te geven. Net omdat die visie al duidelijk in het masterplan stond, konden we die twee subsidies binnenhalen.
De eerste is ‘natuur in je school’ van de Vlaamse Overheid. Die wil schoolomgevingen natuurlijker maken en gaat daarin verder dan enkel bv. het ontharden van speelplaatsen. Het is bijna de natuur echt binnentrekken in je schooldomein. Dat is een subsidie om echt ingrepen op het terrein te doen zoals hier het ‘steam’ park voor githo nijlen. Je kan daar dan een percentage van de nodige werken mee betalen.
Nog van de Vlaamse Overheid haalden we de subsidie ‘levend water’ binnen. Die was echt helemaal op het lijf van dit project geschreven want die gaat over het herinrichten van beekvalleien zoals oevers heraanleggen, hermeandering, bruggetjes maken, gronden aankopen, enz..
Wanneer gaat er wat gebeuren? Eerst kan de trage weg aangelegd worden om de verbinding te maken, met bv. ook een bruggetje aan het chiroheem. Dingen als de heraanleg van de parking in de Tibourstraat of het knippen van de straat, heeft de gemeente volledig in eigen handen. De effectieve aanpassingen aan de beek, met het aanleggen van meer bochten en het afvlakken van oevers, hangen af van de gesprekken met de eigenaars. Wat de fiets-o-strade betreft, is het koffiedik kijken. Dat hangt af van de plannen en de budgettering van de provincie.
Meer info over Masterplan Beekpark-Zuid vind je hier: www.nijlen.be/masterplan-beekpark-zuid