Hoe bijzonder is het dat er bevers zijn in het Beekpark?
De opmars van de bevers in onze omstreken zet zich gestaag door. Ze verplaatsen zich via het netwerk van waterlopen in onze provincie. Dat er bevers passeren in het Beekpark (Nijlense beek) mag daarom niet verbazen. Dat ze specifiek het Beekpark gekozen hebben als woning, dat is wel vrij bijzonder. In mijn ervaring kiezen ze meestal voor vijvers of moerassen die langs de beek gelegen zijn. Het geeft alleszins wel aan dat er voldoende structuurkwaliteit en variatie aanwezig is in en langs de Nijlense beek in het Beekpark. Dit alles biedt de bevers voldoende beschutting en voedsel.
Zegt dat iets over de waterkwaliteit? Of over de rest van de omgeving?
Bevers zijn uiteraard gebaat bij een goede waterkwaliteit, maar zoals hoger aangegeven is ook de structuurkwaliteit een belangrijk gegeven. In een rechtgetrokken of gekanaliseerde waterloop zonder begroeiing zoals houtkanten naast de beek vinden ze geen geschikt leefgebied. Het opzet om van het Beekpark een natuurlijk park te maken is dus zeker gelukt.
Wat doen ze hier precies?
In het Beekpark hebben ze een burcht (een soort hol) gebouwd in de oever van de Nijlense beek. De ingang tot hun hol bevindt zich steeds onder water (idealiter zo’n 80 cm diep). Om voldoende waterhoogte te garanderen, bouwen ze stroomafwaarts van de ingang een dam om het water wat op te stuwen.
Voor zover we weten heeft er zich een koppeltje gevormd, als de omstandigheden meezitten kunnen er in de komende jaren dus nog nakomelingen verwacht worden.
Bekijk de bevers in actie op https://www.youtube.com/watch?v=yixkHuDwJTs en op https://www.youtube.com/watch?v=l-GauhwdC08
Mensen vrezen dat ze te veel planten en bomen kapot maken en voor wateroverlast kunnen zorgen, is daar iets van aan?
Bevers verzamelen voornamelijk hout als voedsel (schors van jonge bomen en twijgen) en om hun constructies te bouwen (dam of burcht). Meestal beperken ze zich tot jonge houtopslag langs de waterloop maar ze durven zeker ook grotere bomen “ringen” waarbij ze rondom de boom een strook schors afknagen. Om waardevolle bomen in het territorium van de bevers te beschermen tegen knaagschade, kunnen ze daarom best afgeschermd worden met een gaas of ingesmeerd met een beverwerende pasta.
Wat wateroverlast betreft, zorgen ze lokaal voor permanent verhoogde waterstanden (vernatting), maar hebben ze weinig impact op de stijghoogte van het water bij extreme neerslag. Eens het water tot boven hun dam stijgt, verdwijnt het effect snel. Zo ook t.h.v. het Beekpark. Uit het hydraulisch model van de Nijlense beek blijkt dat de aanwezigheid van de bevers, en dan vooral hun dam, geen effect heeft op het overstromingsrisico van de omliggende infrastructuur. De omgeving van de Nijlense beek in het Beekpark is laaggelegen en hier zijn de (permanente) vernattingseffecten wel duidelijk merkbaar.
Positief aan de aanwezigheid van de bevers is dan weer dat ze door het ophouden van water extra infiltratie stimuleren waardoor de grondwatertafel wordt aangevuld, waarmee verdroging wordt tegengegaan. En ook bij plotse hevige neerslag kan de aanwezigheid van een dam zorgen voor een vertraagde afvoer van het water naar stroomafwaarts gelegen gebieden.
Wat doen jullie qua toezicht en beheer?
We monitoren gekende beverlocaties en als er harde infrastructuur in het gedrang komt, dan grijpen we in. Dat kan gaan van het aftoppen of verwijderen van een dam tot het herplaatsen van de bevers. Het liefst laten we ze echter met rust omdat onze ingrepen meestal maar kort soelaas bieden. Eens ze hun burcht gevestigd hebben, reageren ze doorgaans binnen enkele dagen op een daling van het waterpeil.
Hoe gaan we best met de bevers om?
De kans dat ze zich overdag uit het water begeven is erg klein, maar met wat geluk kan je ze ‘s ochtends of ’s avonds wanneer het schemert, wel zien zwemmen. Omdat ze enkel hun ogen, oren en neus boven water steken, is het wel een kwestie van goed op te letten. Dus bij een volgende wandeling door het beekpark: ogen goed openhouden voor beweging in het water. Moest je geluk hebben er een te treffen, dan laat je ze best met rust.
Alles weten over de bever, kijk op https://www.ecopedia.be/dieren/bever
Bevers zijn territoriaal, in de omgeving van het Beekpark dulden ze geen andere bevers. Hun babybevertjes blijven enkele jaren en dan stichten zij elders hun eigen gezinnetje